De toekomst van de Nederlandse oestersector staat onder druk door het oester herpesvirus (‘Ostreid herpesvirus 1; OsHV-1’) en de Japanse oesterboorder (Ocinebrellus inornatus). Er is sterfte onder jonge oesters als gevolg van het oesterherpesvirus dat sinds 2010 voorkomt in de Oosterschelde en dat ook is aangetroffen in het Grevelingenmeer en in de Waddenzee (Gittenberger & Engelsma, 2013). Daarnaast heeft de oestersector al sinds een aantal jaren te kampen met een plaag van predatie door oesterboorders. Met name de Japanse oesterboorder of stekelhoorn heeft zich op grote schaal weten te vestigen in de Kom van de Oosterschelde, waar de oesterpercelen in de Oosterschelde zijn gesitueerd. Ook in de Zandkreek en de Noordelijke Tak van de Oosterschelde en Grevelingen zijn inmiddels al exemplaren aangetroffen. Zowel platte oesters als de creuses (Japanse oester) zijn prooien voor de Japanse oesterboorder.
Handelingsperspectieven voor kwekers
Het onderzoek naar de oesterboorder heeft een aantal praktische handvatten opgeleverd die oesterkwekers kunnen gebruiken om de schade door predatie te beperken. Onderstaande tabel geeft een samenvatting.
| Onderwerp | Handeling | Zie pagina |
|---|---|---|
| Eipakketten | Het onderdompelen van opgeviste oesters met eipakketten in 4,75% azijnzuur, CaO of ultrasoon geeft een vertraging op het uitkomen van de eipakketten en lijkt geen negatief effect te hebben op overleving van oesters. | Behandeling van eipakketten |
| Schoonvissen | In de wintermaanden extra schoonvissen omdat oesterboorders minder actief zijn en oesters dit goed overleven. | Temperatuur |
| Mobiliteit | Oesterboorders bewegen zich actief richting de oesters met een snelheid van 1,4-2,2 m per dag. Daarom kan er gedacht worden om percelen en perceelranden regelmatig schoon te vissen van oesterboorders. | Verspreiding |
| Mosselrand als barrière | Een mosselrand kan een goed alternatief zijn om oesterboorders weg te houden van marktwaardige oesters, maar seizoen kan hierbij een rol spelen. | Voedselvoorkeur en Fysieke barrières |
Factsheets
De resultaten van het project Leren leven met de oesterboorder zijn samengevat in een viertal factsheets:
Referenties
- Oesterherpesvirus OsHV-1 μvar in de Waddenzee, Gittenberger, A.& M. Engelsma, 2013.
- Houd de oesterboorder! Factsheet Mosselbarrières, Onderzoeksgroep Aquacultuur, HZ Delta Academy, 2020.
- Japanse Oesterboorders Factsheet Algemene biologie, Onderzoeksgroep Aquacultuur, HZ Delta Academy, 2020.
- Verandering van spijs doet eten? Factsheet Prooivoorkeur oesterboorders, Onderzoeksgroep Aquacultuur, HZ Delta Academy, 2020.
- Wat drijft de oesterboorder? Factsheet Mobiliteit, Onderzoeksgroep Aquacultuur, HZ Delta Academy, 2020.
